Oznaczenia przewodów elektrycznych

Rozwój techniki, w tym modyfikacje znanych wcześniej technologii, oznaczają coraz wyższą specjalizację. Dotyczy to zarówno samych konstrukcji i idei, jak również używanych materiałów. Różnorodność widoczna jest choćby na przykładzie przewodów elektrycznych. Różnorodność materiałów, rodzajów splotów, średnic, zastosowań i parametrów wymagają, by każdy użyty przewód był opisany w sposób niebudzący jakichkolwiek wątpliwości. Ewentualne uchybienia grążą uszkodzeniem instalacji oraz wszelkich peryferiów. Źle dobrane przewody stanowią także realne zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia. Trzeba też wspomnieć o ryzyku pożarowym.

Oczywiście wszystkie współcześnie oferowane na rynku przewody elektryczne są starannie opisane. Sposoby oznaczania oraz klasyfikację przewodów elektrycznych zostały zawarte przez PN-EN60445:2010P i PN-EN 60446:2010P i są one obligatoryjne dla producentów, importerów i dystrybutorów.

Materiały przewodu i izolatora

Współcześnie najczęściej stosuje się przewody miedziane (ze względu ta to, że jest to dominujący materiał – bazowy – nie dodaje się żadnego oznaczenia, w domyśle więc każdy przewód elektryczny wykonany jest z miedzi). W wyjątkowych sytuacjach można spotkać kable elektryczne oznaczone jako A – aluminiowe lub jako F – stalowe.

Standardowo pierwsza litera przewodu elektrycznego oznacza rodzaj tworzywa, z którego wykonano powłokę:

• X – polietylen;
• On – guma oponowa;
• Y – polwinit;
• Yn – polwinit uniepalniony;
• H – bezhalogen;
• Gs = guma silikonowa;
• PUR – poliuretan.

Konstrukcję żyły przewodu określają zaś litery:

• L – linka;
• Lg – linka gięta;
• D – drut.

Następną ważną informacją jest materiał izolacyjny, użyty w przewodzie:

• H – bezhalogen;
• 2X – polietylen sieciowy;
• X = polietylen;
• Y- polwinit;
• G – guma;
• Gs – guma silikonowa.

Kolejny symbol oznacza budowę przewodu. Litera „a” to powłoka z bawełny; litera „b” oznacza izolację o podwyższonej odporności na temperaturę, litera „c” to materiał niepalny; litera „d” opisuje przewód z izolacją o zwiększonej grubości, litera „n” to kabel wyposażony w linkę, litera „p” to płaski przewód oraz litera „n” oznacza przewód z uzbrojeniem.

Kolory przewodów elektrycznych

Poza oznaczeniem literowym ważna jest kolorystyka przewodów, która powiązana jest z ich przeznaczeniem. I tak:

• kolor brązowy (niekiedy czerwony, szary lub biały) oznacza przewód fazowy (L), który przystosowany jest do pracy z napięciem obwodowym 230 V;
• kolor niebieski oznacza przewód neutralny;
• przewód żółto-zielony to symbol przewodów ochronnych, które mają za zadanie ochronić przed porażeniem prądem elektrycznym; w praktyce łączy się go z ziemią bądź z przewodem neutralnym.

Barwa użytych przewodów dotyczy też przewodów pracujących pod stałym napięciem (czarny lub niebieski wskazuje na przewód z potencjałem ujemnym, zaś czerwony stosuje się przy przewodach z potencjałem dodatnim).

Opisując znaczenie kolorów w przewodach elektrycznych, trzeba dodać, że przy dużej liczbie żył w jednym przewodzie (fazowym) na ogół izolacja zewnętrzna ma białą barwę. Dopiero kolory wewnątrz żyły wskazują na rodzaj pojedynczych kabli.

Inne oznaczenia przewodów elektrycznych

Zdarza się, że przewody opisuje się pod kątem sugerowanych zastosowań. Do najpopularniejszych należą: DY, LgY, YDY, OWY, YDYt, YDYp, YKY i YAKY, OWY czy AsXSn. W oznaczeniach tych zawarto nie tylko przeznaczenie, ale też rodzaj materiału, użytą izolację czy kształt.

Na koniec trzeba wspomnieć, że przewody elektryczne mają też oznaczenie napięcia znamionowego.